अवघं जग ही एक रंगभूमी (अनुवाद)

शिवनाथ अशोक तक्ते
एम ए, एम फिल, सेट (इंग्रजी) एम एड.
९५९५६८७७६४
eshivprabhat@gmail.com
All the World's a Stage! ( ह्या स्वगताचा मी केलेला स्वैर भावानुवाद)
Speech: “All the world’s a stage”
By William Shakespeare
(from As You Like It, spoken by Jaques)
अवघं जग ही एक रंगभूमीच तर आहे!
 अवघं जग ही एक रंगभूमीच तर आहे,
आणि सर्व बाया-बापडे आहेत निव्वळ कलाकार!
त्यांना आहे त्यांच्या जाण्याचं अन येण्याचं निमित्त;
माणूस साकारतो वेगवेगळी पात्रं त्याच्या जीवन काळात,
त्याचं जगणं बांधलेलं असतं सात अंकांमध्ये.
पहिला अंक सुरू होतो
नवजात तान्हुल्याच्या आगमनानं,
अंगठा चोखत अन ओकाऱ्या काढत
असतं निरागसपणे
ते परिचारिकेच्या हाती;
आणि मग सुरू होतो दुसरा अंक- ज्यामध्ये
सकाळच्या ओजस्वी अविर्भाने,
तो असतो पाटी-दप्तर घेऊन
निरुत्साही मुद्रेने
अन काहीशा अनिच्छेनेच
तो जाताना दिसतो शाळेला
हळू... हळू....गोगलगायीच्या वेगानं.

त्यानंतर तिसऱ्या अंकामध्ये
अविष्कृत होतो पेटलेल्या उर्जस्वल श्वासांचा नायक-प्रियकर,
जो करत असतो प्रेयसीच्या सुरेख बाणाकृती भुवयांचं
तोंड भरून कौतुक स्वतः रचलेल्या कवितांतून;
आणि मग सुरू होतो चौथा अंक! रंगमंचावर
उभा ठाकतो झुंजार गडी! ज्यानं राखली आहे सिंहरूपी आयाळ
आणि घेतल्या आहेतअजब शपथा,
ज्याच्या रोमारोमात
झळकतो कोणालाही हेवा वाटावा असा रग्गेलपणा,
हुज्जत घालायला तो असतो सदैव तत्पर,
ज्याच्या शरीरभर जाणवतं सळसळतं चापल्य,
आणि हजारो शूरवीर सरदारांमध्येही
उठून दिसतं त्याचं आभाळाशी झुंज घेण्याचं
शौर्य अगदी ठळकपणे!
पाचव्या अंकात समोर येतो
गोलमटोल देहयष्टी आणि
 दिमाखदार रूबाब असलेला
सद्सद्विवेकी मध्यमवयीन माणूस,
ज्याचा नजरेत जाणवते तीक्ष्ण जरब
आणि ज्याची दाढी आहे
पद्धतशीर फॉर्मल कटमध्ये,
त्याच्या बोलण्यातून झळकतं
हजरजबाबी शहाणपण, अस्सल म्हणी
अद्ययावत संदर्भ आणि चपखल उदाहरणं;
आणि म्हणूनच त्याच्या भूमिकेतून
व्यक्त होतो प्रभावी उठावदारपणा.
अंक सहावा. वाढत्या वयाबरोबरच
त्याच्यामध्ये दिसू लागतात
अनिवार्य बदल
अगदी सूक्ष्म बारकाव्यांसह,
त्याचं बलदंड शरीर झुकू लागतं
पुन्हा मावळतीकडं, न्यूनतेकडं,
सैल, ढगाळ पायजम्यात हलताना
दिसू लागतात त्याच्या
पायांच्या वाळलेल्या खुंट्या,
नाकावर स्थिरावलेला चष्मा, अन
ह्या वयात हमखास बाळगायच्या वस्तूंमुळं
अवास्तव लोंबलेले खिसे,
त्याची ठेवणीतली घट्ट अस्सल विजार
आता त्याला अगदी सैल, ढिली होतेय,
एकेकाळचा त्याचा पहाडी बुलंद आवाज
आता झालाय पोरगळलेला,
आणि बोलताना त्याला लागते
भयानक धाप,
कधी कधी लागतो त्याचा
स्वरपेटीत नसलेलाच स्वर,
आणि वाजते अनवट शीळ
त्याच्या तोंडून ह्या असह्य वयात.
अंक शेवटचा. सातवा अंक. वार्धक्य आणि वयहीन वेलीवर
कोमेजणाऱ्या आयुष्यफुलाच्या अनभिज्ञ
इतिहासाचा अगतिक प्रसंग शेवट.
शेवट, आगंतुक शेवट.
हेच ते अद्वितीय बालपण
तर नसावं ना?
की दुसरं बालपण? हो नक्कीच दुसरं बालपण!
पण निव्वळ अभाव! मूर्तिमंत अभाव!
दातांचा अभाव, दृष्टीचा अभाव,
अभाव चवीचा,
अन सगळ्याचाच विवेकी अभाव!
© शिवनाथ अशोक तक्ते
९५९५६८७७६४
★★★★★★★